"અલંકાર" એ સાહિત્યિક શબ્દશાસ્ત્રમાં એક મહત્વપૂર્ણ પરિભાષા છે, ખાસ કરીને કાવ્યશાસ્ત્રમાં. ગુજરાતી, હિન્દી, અને અન્ય ઇન્ડો-આર્યન ભાષાઓમાં, "અલંકાર" શબ્દનો અર્થ છે શોભા કે સૌંદર્યનો વધારો. સાહિત્યમાં, તેનો ઉપયોગ ભાષાની શૈલીને સજાવટી અને પ્રભાવશાળી બનાવવા માટે કરવામાં આવે છે. અલંકારો કાવ્યના સૌંદર્ય અને અર્થઘટનને વધારે છે અને વાચકો અથવા શ્રોતાઓ પર ગહન અસર ઉત્પન્ન કરે છે.
અલંકાર મુખ્યત્વે બે પ્રકારના હોય છે:
1. **શબ્દાલંકાર (Shabdalankar)**: આ શબ્દોની રચના અને ધ્વનિ પર આધારિત અલંકાર છે, જેમ કે અનુપ્રાસ (Alliteration), યમક (Pun), શ્લેષ (Pun/Double entendre), ઇત્યાદિ.
2. **અર્થાલંકાર (Arthalankar)**: આ અર્થ અથવા વિચારના સૌંદર્ય પર આધારિત અલંકાર છે, જેમ કે ઉપમા (Simile), ઉત્પ્રેક્ષા (Metaphor), રૂપક (Metonymy), ઇત્યાદિ.
કાવ્યનું અધ્યયન કરતા સમયે, અલંકારોની ઓળખ અને વિશ્લેષણ મહત્વનું છે કારણ કે તે કવિતાની સમજણ અને આનંદને વધારે છે.
No comments:
Post a Comment