નિબંધ- જન્માષ્ટમી

 જન્માષ્ટમી

            જન્માષ્ટમી એ હિંદુ ધર્મનો એક મહત્વપૂર્ણ તહેવાર છે, જે ભગવાન કૃષ્ણના જન્મદિન તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આ તહેવાર શ્રાવણ મહિનાની અષ્ટમી તિથિએ ઉજવાય છે. ભગવાન કૃષ્ણએ વાસુદેવ અને દેવકીના પુત્ર તરીકે મથુરા નગરીમાં જન્મ લીધો હતો. જન્માષ્ટમીના પવિત્ર તહેવારની ઉજવણી અને તેનું મહત્ત્વ અદ્વિતીય છે.

         જન્માષ્ટમીના દિવસનો આરંભ પ્રભાતે જ થઈ જાય છે. ભગવાન કૃષ્ણના જન્મને યાદ કરીને લોકો મંદિરોમાં જાય છે અને ભગવાનની પૂજા કરે છે. આ દિવસે ખાસ કરીને કીર્તન, ભજન, જાગરણ અને નૃત્ય કાર્યક્રમોનું આયોજન થાય છે. દેશભરમાં વિવિધ જગ્યાઓ પર ઝાંખીઓ બનાવવામાં આવે છે, જેનાથી ભગવાન કૃષ્ણના જીવનની કથાઓ અને ક્રીડાઓ દર્શાવવામાં આવે છે.

          ભગવાન કૃષ્ણના જીવનની અનેક કથાઓ જ્ઞાત થાય છે. તેઓએ ગુરુદક્ષિણા અને રાસ લીલા, માખનચોરી જેવી લાડકી બાળલીલાઓથી લોકોના દિલમાં સ્થાન મેળવ્યું. એમણે ગીતા ઉપદેશ આપીને પાંડવોને મહાભારતમાં માર્ગદર્શન આપ્યું અને ધર્મની સ્થાપના કરી. કૃષ્ણના જીવનનાં આ વિવિધ પાસાં જન્માષ્ટમીની ઉજવણીમાં વ્યક્ત થાય છે.

        જન્માષ્ટમીના પાવન પ્રસંગે, લોકો ઉપવાસ રાખે છે અને મધ્યરાતે ભગવાન કૃષ્ણના જન્મ સમયે ઉપવાસ તોડે છે. મંદિરોમાં અને ઘરોમાં પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા અને આરતી કરવામાં આવે છે. ભગવાન કૃષ્ણને માખણ અને મીઠાઈઓ  અર્પણ કરવામાં આવે છે. આ પ્રસંગે વિશેષ વ્યંજનો બનાવવામાં આવે છે અને પ્રસાદ વિતરણ થાય છે.

      ગુજરાતમાં, ખાસ કરીને દ્વારકામાં, જન્માષ્ટમીની ઉજવણી ખૂબ જ વિશાળ માહોલમાં થાય છે. ભગવાન કૃષ્ણનું દ્વારકા નગર એ મુખ્ય યાત્રાધામ છે અને અહીં મોટી સંખ્યામાં ભક્તો આવતા હોય છે. યમુનાની આરતી અને સંકીર્તન દ્વારા ભગવાન કૃષ્ણને યાદ કરવામાં આવે છે.

      જન્માષ્ટમીના તહેવારનું મૂળ ઉદ્દેશ્ય માત્ર ભગવાન કૃષ્ણના જન્મનું ઉજવવું નથી, પરંતુ એમના જીવનમાંથી શીખવા અને તેમના ઉપદેશોને જીવનમાં અનુસરવાનું છે. કૃષ્ણે પોતાની જીવનકથાથી અને ઉપદેશોથી આપણાં  જીવનમાં આધ્યાત્મિકતા, સત્ય અને ધર્મની સ્થાપના કરી છે.

     અંતમાં, જન્માષ્ટમી એક પવિત્ર અને આનંદમય તહેવાર છે. આ તહેવાર ભગવાન કૃષ્ણના જીવનની સુંદર ઝાંખી અને એમના જીવનનાં મૂલ્યોને ઉજાગર કરે છે. આ તહેવારને મનાવવા માટે દરેક ભક્ત હર્ષ અને ઉત્સાહથી ભરાય જાય છે. મારા માટે જન્માષ્ટમી માત્ર એક તહેવાર નથી, પરંતુ ભગવાન કૃષ્ણના પ્રત્યે શ્રદ્ધા અને ભક્તિનું પ્રતિક છે.