10 બેગ લેસ ડે -સ્થાનિક કક્ષાએ પ્રવૃતી નું આયોજન

 થાનગઢ (Thangadh) એ સૌરાષ્ટ્રનું અને ખાસ કરીને સુરેન્દ્રનગર જિલ્લાનું મહત્વનું ઔદ્યોગિક કેન્દ્ર છે. થાનગઢ તેની સિરામિક ઇન્ડસ્ટ્રી (Ceramic Industry) માટે વિશ્વભરમાં પ્રખ્યાત છે. તેથી, ત્યાંની સ્થાનિક પરિસ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને વોકેશનલ (વ્યવસાયિક) પ્રવૃત્તિઓનું આયોજન નીચે મુજબ કરી શકાય:

---

1. સિરામિક અને માટીકામ (Ceramic & Pottery)

થાનગઢની ઓળખ જ માટી છે, તેથી આ સૌથી શ્રેષ્ઠ પ્રવૃત્તિ બની શકે.

• ટેરાકોટા આર્ટ: બાળકોને માટીમાંથી રમકડાં, સુશોભનની વસ્તુઓ કે માટીના દીવા બનાવતા શીખવવું.

• મોલ્ડ મેકિંગ: સિરામિક ફેક્ટરીમાં વપરાતા પી.ઓ.પી (POP) ના બીબાં (Moulds) કેવી રીતે બને છે તેની પ્રાથમિક સમજ.

• પેઇન્ટિંગ ઓન સિરામિક: કપ-રકાબી કે ટાઇલ્સ પર કલર કામ કરવાની કળા.

• મુલાકાત: કોઈ સ્થાનિક સિરામિક યુનિટ કે 'ચાકડા' પર કામ કરતા કુંભારની મુલાકાત.

2. ઇલેક્ટ્રિકલ કૌશલ્ય (Electrical Skills)

સિરામિક ઉદ્યોગમાં મશીનરી અને ઇલેક્ટ્રિક પેનલ્સનો મોટો ઉપયોગ થાય છે.

• બેઝિક વાયરિંગ: સ્વીચબોર્ડ કનેક્શન અને હોલ્ડર ફિટિંગ શીખવવું.

• ઇન્સ્યુલેટરની સમજ: થાનગઢમાં હાઈ-વોલ્ટેજ ઇન્સ્યુલેટર્સ બને છે, તેના વિશે અને વીજળી સુરક્ષા વિશે જાણકારી આપવી.

 3. સ્થાનિક ભૂસ્તરશાસ્ત્ર અને ખનિજ (Geology & Minerals)

થાનગઢની આસપાસની જમીન ખનિજોથી ભરપૂર છે.

• માટીના પ્રકારો: ફાયર ક્લે (Fire Clay), ચાઇના ક્લે અને રેતીના પ્રકારો વિશે પ્રાયોગિક માહિતી.

• ખનિજ ઓળખ: આસપાસના વિસ્તારમાંથી અલગ-અલગ પથ્થરો અને માટી એકઠી કરી તેનું 'મિની મ્યુઝિયમ' બનાવવું.

4. લોકકલા અને સંસ્કૃતિ (Folk Art & Culture)

થાનગઢ અને ચોટીલા પંથક લોકસાહિત્ય અને ભક્તિભાવ માટે જાણીતો છે.

• ભરતકામ અને હસ્તકલા: સ્થાનિક બહેનો દ્વારા થતું ભરતકામ કે મોતીકામ શીખવવું.

• તરણેતરનો મેળો થીમ: તરણેતરનો મેળો નજીકમાં જ ભરાય છે, તેથી છત્રી ગૂંથવાની કળા કે પરંપરાગત પોશાક વિશે પ્રોજેક્ટ.

5. વેપાર અને એકાઉન્ટિંગ (Business Literacy)

• લોજિસ્ટિક્સની સમજ: થાનગઢથી માલ કેવી રીતે બહાર મોકલવામાં આવે છે (ટ્રાન્સપોર્ટ અને પેકિંગ) તેની સમજ.

• નાના વેપારનું ગણિત: ફેક્ટરીના મજૂરોનો પગાર કે કાચા માલના બિલ બનાવવાની પ્રેક્ટિસ.

• થાનગઢની વિશેષતા એવી 'માટીકામ અને સિરામિક આર્ટ' વિષય પર આધારિત ૧૦ દિવસનું વિગતવાર પ્લાનિંગ નીચે મુજબ છે. આ પ્રવૃત્તિઓ બાળકોને સ્થાનિક ઉદ્યોગ અને કળા સાથે જોડશે.

  ---

  થીમ: "માટીની મિરાત" (થાનગઢ સ્પેશિયલ સિરામિક અને માટીકામ)

  દિવસ	પ્રવૃત્તિનું નામ	વિગતવાર માહિતી
  દિવસ 1	માટીની ઓળખ	થાનગઢમાં મળતી અલગ-અલગ માટી (Fire Clay, China Clay, ખારી માટી) એકઠી કરવી અને તેના ગુણધર્મો સમજવા.
  દિવસ 2	નિષ્ણાતની મુલાકાત	કોઈ સ્થાનિક કુંભાર અથવા સિરામિક કારીગરને શાળામાં બોલાવવા અને જીવંત પ્રદર્શન (Live Demo) નિહાળવું.
  દિવસ 3	હસ્તકલા (Hand Modeling)	ચાકડા વગર, માત્ર હાથથી માટીના નાના રમકડાં, ફળ-ફૂલ કે પક્ષીઓ બનાવવા.
  દિવસ 4	બીબાં કામ (Moulding)	પી.ઓ.પી. (POP) ના બીબાંનો ઉપયોગ કરીને સાબુદાની કે નાની પ્લેટ જેવી વસ્તુઓ બનાવતા શીખવું.
  દિવસ 5	ફેક્ટરી મુલાકાત	નજીકની કોઈ સિરામિક ફેક્ટરીની મુલાકાત લેવી. કાચા માલથી લઈને ભઠ્ઠી (Kiln) સુધીની પ્રક્રિયા જોવી.
  દિવસ 6	ચિત્રકામ (Pottery Painting)	તૈયાર માટીના કોડિયા અથવા કપ પર વિવિધ રંગો અને ડિઝાઈન બનાવવી.
  દિવસ 7	ગ્લેઝિંગની સમજ	સિરામિક વસ્તુઓ પર ચમક (Glaze) કેવી રીતે આવે છે તેના વિશે શિક્ષક પાસેથી પ્રેક્ટિકલ માહિતી મેળવવી.
  દિવસ 8	માર્કેટિંગ અને વેચાણ	બનાવેલી વસ્તુઓની કિંમત નક્કી કરવી અને તેનું વેચાણ કેવી રીતે થઈ શકે તેનું નાટક (Role Play) કરવું.
  દિવસ 9	પર્યાવરણ અને સિરામિક	સિરામિક વેસ્ટ (તૂટેલી ટાઇલ્સ) માંથી મોઝેક આર્ટ (ટુકડા જોડીને ચિત્ર બનાવવું) શીખવું.
  દિવસ 10	પ્રદર્શન: "મારો થાનગઢ, મારો ઉદ્યોગ"	બાળકોએ બનાવેલી તમામ વસ્તુઓનું પ્રદર્શન યોજવું અને વાલીઓને આમંત્રિત કરવા.