.png)
૧૦ બેગ લેસ ડે: આગ વિના રાંધવું (Fireless Cooking)
આ પ્રવૃત્તિનો મુખ્ય હેતુ બાળકોને રસોઈના પાયાના કૌશલ્યો શીખવવાનો અને હેલ્ધી ફૂડ પ્રત્યે જાગૃત કરવાનો છે.
૧. આ પ્રવૃત્તિની સમજ અને મહત્વ
આત્મનિર્ભરતા: બાળક પોતાની નાની જરૂરિયાતો (જેમ કે નાસ્તો) જાતે પૂરી કરતા શીખે છે.
પોષણની સમજ: કયા શાકભાજી કે ફળમાં કયા વિટામિન્સ છે તેની જાણકારી મળે છે.
ગણિતનો ઉપયોગ: સામગ્રીનું માપ લેવું, વજન કરવું વગેરેમાં વ્યવહારુ ગણિત શીખવા મળે છે.
સર્જનાત્મકતા: વાનગીને સજાવવી (Garnishing) અને પીરસવાની રીત.
૨. બનાવી શકાય તેવી મુખ્ય વાનગીઓ અને રીત
(A) મિક્સ ફ્રૂટ ચાટ / સલાડ
સામગ્રી: સફરજન, કેળા, દાડમ, પપૈયું, ચાટ મસાલો, લીંબુનો રસ.
રીત: બધા ફળોના નાના ટુકડા કરો (પ્લાસ્ટિક કે બુઠ્ઠી છરીથી). તેમાં ચાટ મસાલો અને લીંબુનો રસ ઉમેરી બરાબર મિક્સ કરો.
(B) પૌઆનો ચેવડો (લીલા પૌઆ)
સામગ્રી: પાતળા પૌઆ, સીંગદાણા, દળેલી ખાંડ, મીઠું, હળદર, લીંબુ, તેલ (થોડું), કોથમીર.
રીત: પૌઆને સાફ કરી પાણીથી ધોઈ નાખો. પાણી નિતારી લો. તેમાં મીઠું, હળદર, ખાંડ અને લીંબુનો રસ ઉમેરો. ઉપરથી થોડા મસાલેદાર સીંગદાણા અને કોથમીર નાખી સર્વ કરો.
(C) સેન્ડવીચ (વેજીટેબલ/ચીઝ)
સામગ્રી: બ્રેડની સ્લાઈસ, માખણ, ચટણી, કાકડી, ટામેટા, ચીઝ.
રીત: બ્રેડ પર માખણ અને ચટણી લગાવો. તેના પર કાકડી અને ટામેટાની સ્લાઈસ ગોઠવો. ઉપર ચીઝ છીણીને મૂકો. બીજી બ્રેડથી ઢાંકી દો.
(D) પૌષ્ટિક સલાડ (Vegetable Salad)
સામગ્રી: ગાજર, કાકડી, ટામેટા, કોબીજ, બીટ, મીઠું, મરી પાવડર, લીંબુ.
રીત: ગાજર અને બીટને છીણી લો. કાકડી અને ટામેટાના ઝીણા ટુકડા કરો. આ બધું એક બાઉલમાં ભેગું કરી તેમાં સ્વાદ મુજબ મીઠું, મરી પાવડર અને લીંબુનો રસ ઉમેરો. કોથમીરથી સજાવો.
(E) ફણગાવેલ કઠોળની ભેળ (Sprouted Salad)
સામગ્રી: ફણગાવેલા મગ કે ચણા, બારીક સુધારેલા કાંદા, ટામેટા, ચાટ મસાલો, લાલ મરચું (થોડું), લીંબુ, કોથમીર.
રીત: એક બાઉલમાં ફણગાવેલા મગ લો. તેમાં કાંદા, ટામેટા અને મસાલા ઉમેરો. છેલ્લે લીંબુ નીચોવી બરાબર મિક્સ કરો. આ પ્રોટીનથી ભરપૂર નાસ્તો છે.
(F) ચટપટી ભેળ
સામગ્રી: મમરા, સેવ-મમરાનું મિશ્રણ, બાફેલા બટાકાના ટુકડા (જો ઉપલબ્ધ હોય), કાંદા, ટામેટા, આમલીની ચટણી કે સોસ, લીંબુ, કોથમીર.
રીત: મોટા વાસણમાં મમરા અને સેવ લો. તેમાં સુધારેલા કાંદા-ટામેટા અને બટાકા ઉમેરો. સ્વાદ મુજબ ચટણી અને લીંબુ નાખી ઝડપથી મિક્સ કરો જેથી મમરા નરમ ન પડી જાય. ઉપરથી સેવ અને કોથમીર ભભરાવો.
૩. સાવચેતી અને સલામતીના મુદ્દા
આગનો ઉપયોગ નથી, તેમ છતાં બાળકોએ નીચેની બાબતો ધ્યાનમાં રાખવી જોઈએ:
સ્વચ્છતા (Hygiene): રસોઈ શરૂ કરતા પહેલા હાથ સાબુથી બરાબર ધોવા.
સાધનોનો ઉપયોગ: છરીનો ઉપયોગ ખૂબ જ સાવચેતીથી કરવો. નાના બાળકોએ પ્લાસ્ટિકની કે બુઠ્ઠી છરી વાપરવી.
સામગ્રીની શુદ્ધિ: બધા જ ફળો અને શાકભાજી વાપરતા પહેલા સ્વચ્છ પાણીથી ધોઈ લેવા. કઠોળ જો ફણગાવેલા હોય તો તેને પણ એકવાર ધોઈ લેવા.
એલર્જી: જો કોઈ બાળકને કોઈ ચોક્કસ વસ્તુ થી એલર્જી હોય તો તેનું ધ્યાન રાખવું.
તાજગી: વાસી ખોરાક કે બગડેલા ફળોનો ઉપયોગ ન કરવો.
૪. મૂલ્યાંકન અને પ્રદર્શન
બાળકોએ બનાવેલી વાનગીઓનું પ્રદર્શન ગોઠવવું.
સ્વાદ, સ્વચ્છતા અને વાનગીની સજાવટના આધારે પ્રોત્સાહક ઇનામો આપી શકાય.
બાળકોને પૂછવું કે તેમણે આ પ્રવૃત્તિમાંથી શું નવું શીખ્યું.
No comments:
Post a Comment